Ron van der Jagt, een mooie match met de Nederlandse Vereniging van Rentmeesters

Waar ga je het 18 september over hebben?

‘Haha, ja dat vroeg ik laatst ook aan Frank. Geen idee zeiden we gekscherend tegen elkaar. Maar nee, dat weet ik al wel ongeveer hoor. Misschien moeten we even beginnen bij het begin. Want wat wel grappig is, toen ik twee jaar geleden de vacature van directeur bij de NVR voorbij zag komen, wist ik – net als heel veel mensen – ook niet precies wat een rentmeester is of doet. Veel mensen hebben geen idee, dus daar is voor onze vereniging en voor mij nog veel werk te doen. Ik ben me natuurlijk serieus in dit vak gaan verdiepen. Op voorhand had ik wel in de gaten dat rentmeesters goed opgeleide professionals zijn in het landelijk gebied, die onder andere dingen doen met monumenten, water en groen. En daar heb ik zelf ook wat mee.’

Vertel…

‘Ik heb heel veel met erfgoed, van groen erfgoed tot monumentale gebouwen. Ben bijvoorbeeld gefascineerd door de Hollandse Waterlinie, door de Amsterdamse grachtengordel en door de molens van Kinderdijk. Ik kan enorm van musea genieten zelfs als er geen collecties zouden zijn. Alleen al van de gebouwen die prachtig zijn. Ik ben dus gek op monumentale gebouwen in alle soorten. Of het nou herenhuizen, kastelen of vuurtorens zijn, ik kan er enorm van genieten. Nederland heeft zo veel van dat moois, dat behouden moet worden. Ik vind het vreselijk als er authentieke details worden gesloopt en er komen systeemplafonds voor terug of als glas in lood wordt vervangen door kunststof kozijnen.’

Kun je uitleggen waar die liefde voor monumenten vandaan komt?

‘Het markeert ook onze geschiedenis. Monumenten vertellen het verhaal van wie we zijn. Het zijn symbolen en bakens voor onze identiteit. Het verschilt heel erg per land waardoor je als Nederland een heel eigen identiteit hebt. Door de waterlinies en de molens bijvoorbeeld. Dat vind ik mooi en belangrijk om te behouden. Toen ik zag dat rentmeesters bezig waren met dingen die ik belangrijk vind, dacht ik dat dit een hele goede plek voor mij zou zijn. Dat bleek helemaal waar. Ik zit hier echt helemaal op mijn plek en zit inmiddels tot over mijn oren in de dingen die rentmeesters doen.’

Waar ben je mee aan de slag gegaan?

‘Kijk, ik ben echt een verenigingsman. Ik werk m’n hele leven al binnen die structuren en was in het verleden ook voorzitter van een grote beroepsvereniging. Dus ik snap heel goed hoe dat werkt. Dat kan ik goed gebruiken, onder andere door als directeur van de NVR de bestuurders – die allemaal uit deze beroepsgroep komen – te adviseren en waar nodig te behoeden voor valkuilen. Dat samenspel werkt heel prettig en dan kan je met elkaar ook snel slagen maken. In anderhalf jaar hebben we al veel gedaan om het bureau beter op poten te krijgen en de vereniging verder te professionaliseren. Bovendien heb ik samen met het bestuur een strategietraject vormgegeven met een hele serie workshops en gesprekken. Daarmee zijn we ook de regio’s in gegaan om zoveel mogelijk leden te betrekken. Strategieontwikkeling en het vormgeven van zo’n proces is mijn oude vak en dat kwam goed van pas. Zo kwam er veel samen tijdens de start van mijn werk hier.’

Wat was de uitkomst van dat traject?

‘Bij een club die meer dan 100 jaar bestaat moet je uitkijken dat de activiteiten niet een onoverzichtelijk pallet worden van allerlei kleine dingetjes. Voor je het weet ontstaat er een ‘ballenbak’ met allemaal individuele hobby’s, die in de loop der tijd zijn toegevoegd. Soms moet je dat weer even opruimen. Het geheel logisch structureren en bepalen: wat doen we wel en wat niet? Daarnaast kijk je naar wat belangrijk is voor de leden en hoe je dat goed kan besturen. Ik merk dat de vele actieve en betrokken leden van de NVR heel blij zijn met zo’n traject. Het helpt nou eenmaal als iedereen weet welke kant we opgaan. Waar zijn we van en wat willen we doen?’

Gaan jullie daar dan ook meer mee naar buiten?

‘De NVR is een 120 jaar oude beroepsverenging, van een bescheiden groep mensen, die niet heel erg naar buiten uitdragen wat ze doen en wie ze zijn. Ik vind dat we dat beter moeten gaan vertellen. Veel mensen vroegen mij toen ik er begon wat een rentmeester is. Als je dan vraagt ‘wat denk je?’, krijg je een heel gedateerd beeld terug. Het vakgebied van de rentmeester is in de tijd veel breder geworden. Je komt rentmeesters overal tegen. Bij landgoederen, families en stichtingen, maar ook bij gemeenten en waterschappen, waar ze bijvoorbeeld druk zijn met grondverwerving en de woningbouwopgave in Nederland. Eigenlijk zijn rentmeesters een soort kruising van een accountant, een notaris, een makelaar en een boswachter. Ze zijn juridisch heel breed geschoold en weten alles van pacht, erfpacht maar ook van de omgevingswet. Bovendien zijn ze ook financieel heel kundig, omdat alles goed geëxploiteerd moet worden. Ze moeten van heel veel dingen verstand hebben en zijn nooit klaar met studeren. Leden van de NVR, de beëdigde rentmeesters, we gaan richting 600 in Nederland, zijn de hele tijd bezig met hun permanente educatie.’

En waar leg jij je focus op?

‘Als directeur van de club probeer ik op alle fronten de vereniging stappen verder te brengen. We proberen te groeien met behoud van kwaliteit en onderscheiden inmiddels drie kerntaken. Ik heb daartoe een soort huisje getekend met drie pijlers. Ze beginnen alle drie met een P, dat is makkelijk te onthouden. Ten eerste is dat professionalisering, waarbij we zowel werken aan het onderwijs om rentmeester te worden, als aan het onderwijs van de rentmeester. De tweede pijler is programmering van inhoudelijke bijeenkomsten waarbij het gaat om allerlei interessante activiteiten die we organiseren zoals cursussen, themadagen en bijeenkomsten van de regionale kringen. We richten ons nu bovendien op het opstarten van vakgroepen op basis van specialismen. De derde P is die van positionering. We willen ervoor zorgen dat het vak meer zichtbaar en bekend wordt en meer op de kaart komt te staan. We zijn inmiddels op social media verdrievoudigd, hebben de huisstijl opgefrist, een nieuwe website ontwikkeld en maken nu arbeidsmarkt filmpjes met jonge rentmeesters. En hoewel we geen lobbyclub zijn, doen we soms ook aan belangenbehartiging. Mooi om te zien dat we bij ingewikkelde trajecten vaak als deskunbdigen aan tafel bij ministeries zitten voor aanbevelingen.’

Dat klinkt als veel werk

‘We zijn ambitieus en willen gestaag blijven groeien, want er zijn ook meer rentmeesters nodig. We kennen allemaal dat liedje over 15 miljoen mensen op dat hele kleine stukje aarde, maar dat zijn er nu intussen al 18 miljoen. De ruimte in ons kleine land is schaars, maar we willen wel dat mensen kunnen wonen en recreëren en dat er voldoende energie en genoeg voedsel voor iedereen is. Dat is een ingewikkelde puzzel om goed te laten verlopen. Soms is er ruilverkaveling nodig, soms moet er onteigend worden, we hebben een stikstofcrisis, het landschap is te droog en we kennen problemen met de kwaliteit van water. Dus er is enorm veel werk voor deze mooie beroepsgroep en daar ben ik graag ambassadeur van. Superleuk om dat te mogen doen!’

Het vak van rentmeester, klinkt als een prachtige maar ook lastige uitdaging. Zie jij dat ook zo?

‘Kijk, ik ben zelf geen rentmeester maar de essentie zit wel in mijn bloed. Het woord rentmeesterschap, daar ben ik mee opgevoed. De betekenis kun je gewoon opzoeken in het woordenboek. Goed rentmeesterschap betekent dat je je bewust bent van hoe je je als mens verhoudt tot de aarde en welke verantwoordelijkheid je daarin draagt. Het betekent dat je ervoor zorgt dat je de wereld goed achterlaat voor de generaties na ons. Dat zit heel erg in het DNA van deze beroepsgroep en in dat van mij. Ik merkte het gelijk in de gesprekken die ik had toen ik begon. Goeie professionals en fatsoenlijke mensen. Een mooie match: ik heb dat van huis uit mee gekregen.’